Dobro dziecka
Według międzynarodowej Konwencji o Prawach Dziecka przyjętej przez
Zgromadzenie Ogólne ONZ 20 listopada 1989 roku, dobro dziecka jest
wartością nadrzędną, wymagającą preferencyjnego traktowania w porównaniu
z innymi interesami osób fizycznych i prawnych. Stanowi ono podstawę
wszystkich przepisów Konwencji o Prawach Dziecka. Priorytet dobra
dziecka jest podkreślany dodatkowymi terminami – najlepsze
zabezpieczenie interesów dziecka, najlepiej pojęte interesy dziecka,
nadrzędny interes dziecka. Podkreślano w ten sposób specyficzny
charakter dziecięcych praw, których realizacja zależy w dużej mierze od
dorosłych. W Konwencji o Prawach Dziecka nie ma definicji pojęcia dobro
dziecka, chociaż dokument określa w pewnym stopniu jego zakres wskazując
na takie elementy jak opieka, troska i ochrona.
Polskie prawo nie definiuje pojęcia dobro dziecka, jednak
niejednokrotnie się nim posługuje. Kodeks rodzinny i opiekuńczy określa
władzę rodzicielską zarówno jako obowiązek, jak i prawo rodziców do
wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania
dziecka. Władza ta winna być wykonywana tak, jak tego w szczególności
wymaga dobro dziecka i interes społeczny.
72.artykuł Konstytucji mówi o Zasadzie dobra dziecka. Przepis ten
statuuje obowiązek państwa zapewnienia ochrony praw dziecka, prawo do
opieki i pomocy władz publicznych dziecka pozbawionego opieki
rodzicielskiej, obowiązek państwa ochrony dziecka przed przemocą,
okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją, a nadto obowiązek władz
publicznych oraz osób odpowiedzialnych za dziecko do wysłuchania i w
miarę możliwości do uwzględnienia zdania dziecka wtoku ustalania praw
dziecka. Przepis powołuje urząd Rzecznika Praw Dziecka.
Polska doktryna prawnicza podejmowała nieliczne próby skonstruowania
definicji pojęcia dobra dziecka. Według S. Kołodziejskiego dobro dziecka
należy traktować jako „zespół wartości, zarówno duchowych, jak i
materialnych, jakie konieczne są do prawidłowego: rozwoju fizycznego
dziecka, rozwoju duchowego dziecka, i to w jego aspekcie zarówno
intelektualnym, jak i moralnym, należytego przygotowania go do pracy dla
dobra społeczeństwa.” Według J. Kosika „zasada dobra dziecka, już ze
względu na właściwy jej sens, przyświecać musi nie tylko przepisom, w
których ją uwypuklono osobnym wyrażeniem, ale także innym przepisom
odnoszącym się do dzieci.” Należy także pokreślić, że w piśmiennictwie
wskazano na fakt, że definicja byłaby nieprzydatna i hamowałaby
przystosowanie przepisów do potrzeb życia w drodze wykładni. Stwierdzono
też, że pojęcie to należy do tzw. swoistych pojęć prawnych nienadających
się do definiowania, ponieważ nie mają one żadnego semantycznego
odniesienia i nie oznaczają ani faktów, ani relacji, ani procesów.
W naszym odczuciu dobro dziecka to możliwość wychowywania się w atmosferze szacunku między rodzicami niezależnie od tego czy są oni razem czy postanowili żyć osobno. Kontakt z rodziną bliższą i dalszą, uczestnictwo w jej życiu.
Myślisz tak samo jak my – dołącz do nas 🙂